ประโยคภาษาเหนือที่พบเห็นกันได้บ่อย

มาทำความเข้าใจกับประโยคภาษาเหนือกัน

 หากเราได้ไปเที่ยวทางภาคเหนือ  ไม่ว่าจะไปเที่ยวในฤดูหนาว  เที่ยวสงกรานต์  หรือมาสูดอากาศสดชื่นนั้น  เมื่อเราได้เข้าไปในเขตชุมชน  ย่อมได้ยินประโยคที่ชาวบ้านเค้าพูดกันหลากหลายครับ  บางคนพูดเร็ว บางคนพูดช้า  ยิ่งคนที่ไม่รู้ภาษาเหนืออย่างเราด้วยแล้ว  กว่าจะทำความเข้าใจคงต้องให้ชาวบ้านเค้าแปลภาษาคำเมืองเป็นภาษาไทยอีกทีนึงแน่ๆ ฮ่า ฮ่า!! แต่คงเป็นเรื่องที่ดีไม่น้อย  ถ้าเรารู้ความหมายของภาษาเหนือบางประโยค  ที่เค้าพูดกันบ่อยๆนั้น  เพื่อที่เราจะได้สื่อสารกับเค้าได้ไม่มากก็น้อย

     คนภาคเหนือก็ใจดีเหมือนกับคนไทยทุกๆภาคนั่นแหล่ะครับ  เจอใครก็ทักทายกันบ้าง แต่ที่แตกต่างอย่างเห็นได้ชัดนั่นก็คือ  คนภาคเหนือมักจะทักทายกันด้วยคำว่า "กิ๋นข้าวแล้วกา (กินข้าวหรือยัง)" ซึ่งผู้เขียนคาดว่าคงเป็นกุสโลบายที่พูดติดปากกันมาตั้งแต่สมัยอดีต เพราะการถามเรื่องการข้าวนั้น จะมีความหมายกว้างไปถึงเรื่องของการอยู่ดีมีสุข มีอยู่ มีกินนั่นเอง  และอีกนัยหนึ่งน่าจะเป็นเพราะคนสมัยโบราณนั้น  ต้องกินข้าวก่อนไปทำงาน  จะได้มีเรี่ยวแรงในการทำงานนั่นเอง  

ตัวอย่างประโยคภาษาเหนือที่มักจะได้ยินกันบ่อยๆ

1.ไปตางได  วันนี้ ?

(  วันนี้จะไปไหนเหรอ ? )

2.มาหาไผเจ้า ?

(  มาหาใครค่ะ ? )

3.กิ๋นข้าวกับหยัง ?
(  กินข้าวกับอะไร ? )

4.กิ๋นข้าวแล้วกา ?
(  กินข้าวหรือยัง ? )

5.ซื้อข้าวนึ่งจิ่มเจ้า
(  ซื้อข้าวเหนียวหน่อยค่ะ  )

6.อำเภอสารพีไปตางไดเจ้า ?

(  อำเภอสารภีไปทางไหนค่ะ ?  )

7.คนอะหยังจะได  หยังมาหมั่นแต๊หมั่นว่า

(  คนอะไร๊  ขยันจริงๆ ขยันสุดๆ  )

8.จะไปอู้กั๋นดังเน้อ

(  อย่าส่งเสียงดัง  )

9.พริกแด้นี่ขายหยั่งไดเจ้า ?
(  พริกขี้หนูนี่ขายยังไงค่ะ ? )

10.บ่ะหน้อแหน้นี่  โลเต้าไดเจ้า ?
(  น้อยหน่านี่กิโลละเท่าไหร่ค่ะ ?  )

11.บ่ดีขับรถโวยเน้อ  ซอยนี้ละอ่อนนัก  เดวจะจนใส่ละอ่อนหนา
(  อย่าขับรถเร็วนะ  ซอยนี้เด็กเยอะ  ระวังจะขับชนกับเด็กนะ  )

12.ก๊วยเี๋ตี๋ยวถ้วยเต้าไดเจ้า ?
(  ก๋วยเตี๋ยวชามละเท่าไหร่ค่ะ ?  )

13.บ่ดีข้าวขัวฮั่นเน้อ  ไม้มันพั๊วะ
(  อย่าไปข้ามสะพานตรงนั้นนะ  ไม้มันผุ  )

14.ไปแอ่วไหนดีหา  วันนี้
(  วันนี้เราจะไปเที่ยวไหนกันดี  )

15.เอาผักกาด  แก๋งใส่ป๋าดุ๊ก กาว่าป๋าหลิมดีหา
(  จะเอาผักกาด  แกงใส่ปลาดุก หรือปลาช่อนดีเนี่ย  )

16.กิ๋นข้าวนักๆ  จะได้ปันไหย่ปันสูง
( กินข้าวเยอะ จะได้โตไวไว )


17.ฮัลโหล  ยะหยังอยู่  เปิ้นกึ๊ดเติงหาตั๋วหนา
( ฮัลโหล ทำอะไรอยู่ เค้าคิดถึงตัวเองนะ )


18.จะไปมาค่ำเน้ออี่น้องเน้อ
( อย่ากลับบ้านค่ำนะลูกนะ )


19.บ่ดีนอนเดิ๊ก  กำเดวจะลุกขวาย
( อย่านอนดึก  เดี๋ยวจะตื่นสาย )


20.วันพูกลุกเจ้าๆเน้อ  อี่ป้อจะมัดมือหื้อ
( พรุ่งนี้ตื่นเช้าๆนะ  เดี๋ยวพ่อจะมัดมือให้ )


ตัวอย่างประโยคภาษาเหนือเ้หล่านี้  เป็นเพียงตัวอย่างบางส่วนที่เรามักจะได้ยิน  และสามารถเอาไปใช้ในชีวิตประจำวันได้  ผมหวังเป็นอย่างยิ่งว่าความรู้เหล่านี้  จะเป็นประโยชน์ต่อใครๆอีกหลายคนนะครับ  และผมก็จะนำความรู้ต่างๆที่เกี่ยวกับภาษาเหนือ  มาให้เพื่อนๆได้อ่านอยู่เรื่อยๆเลยครับผม